Şəhər mərkəzlərinin ən "dolu" və əsas küçələri nəqliyyat vasitələrinin hərəkətinə niyə bağlanır?

Şəhər mərkəzlərinin ən "dolu" və əsas küçələri
Hər bir şəhərin bir parada ev sahibliyi edən ən işlək küçələrindən biri olan əsas küçəsi var. Bəs, şəhərinizdə bir müddət belə olan və sonradan nəqliyyat vasitələrinin hərəkətinə bağlanan küçə varmı?
Bizimyol.info xəbər verir ki, "webtekno"nun dərc etdiyi məlumatda: "Cavabınız "bəli"dirsə və belə bir şeyin niyə edildiyi ilə maraqlanırsınızsa, sizi məzmunumuza çatdıraq", - deyə qeyd edilir.

Təbii ki, avtomobillərin, ictimai nəqliyyat vasitələrinin, yer tutmaqda çətinlik çəkən piyadaların sıx olduğu bəzi küçələrin nəqliyyat vasitələrinin hərəkətinə bağlanmasının və onlardan yalnız piyadaların istifadəsinə icazə verilməsinin çox məntiqli səbəbləri var.

Dünyada bu təcrübənin həyata keçirildiyi bir çox küçə var

San-Fransiskodakı Market Street buna bir misaldır. Bir əsrdir hərəkətli bir küçə olan Market Street, 2009-cu ildə nəqliyyatın hərəkətini yaxşılaşdırmaq üçün müxtəlif tətbiqlərin çalışıldığı bir küçə olub. Bəzi məhdudiyyətlər əvvəlcə nəqliyyatın hərəkətini sakitləşdirmək üçün tətbiq edilib. 2020-ci ildə Market küçəsi şəxsi nəqliyyat vasitələrinin hərəkətinin qadağan olunduğu yerə çevrilib.

Bu tətbiqdən sonra Market Street-dəki ictimai nəqliyyat marşrutlarında yüzdə 6 ilə 12 arasında səyahət vaxtı qənaətinə nail olunduğu bildirilib.

Amsterdam həm də nəqliyyat vasitələrinə bağlı küçələri görə biləcəyimiz bir yerdir. 1970-ci illərdən etibarən Ueesperstraat bölgəsində yol daraltma işləri ilə başlayan təcrübəyə bir müddət çox reaksiya verilsə də, nəqliyyatın bağlanması fikrindən vaz keçilmədi və 2022-ci ildə dörd zolaqlı yol qismən ikizolaqlı yola çevrildi. 2023-cü ildə ictimai nəqliyyat və təcili yardım maşınlarından başqa nəqliyyat vasitələrinin keçidi qadağan edilib.

Türkiyədə nəqliyyat vasitələrinin hərəkətinə bağlı bir çox küçə var

İstiqlal küçəsi bunun ən məşhur nümunələrindən biridir. Türkiyənin ən məşhur küçəsi 1990-cı ildə nəqliyyat vasitələrinin hərəkətinə bağlanaraq tamamilə piyadalar üçün nəzərdə tutulmuş küçəyə çevrilib. Sonra tramvay xətti çəkilib və küçə daşlarından tutmuş binalarına qədər yenilənib.

Eyni vəziyyət Bursa Cümhuriyyət küçəsində də yaşanıb. Bursanın nəqliyyat vasitələrinin hərəkəti üçün ən sıx küçələrindən biri olan Cümhuriyyət küçəsi 2004-cü ildə nəqliyyat vasitələri üçün bağlanıb və yalnız piyadaların istifadəsinə verilib.

İstiqlal küçəsi kimi burada da yeganə nəqliyyat vasitəsi tramvay olub.

Bunlar, əlbəttə ki, yalnız iki nümunədir. Eyni praktikanı Türkiyənin bir çox fərqli şəhərlərində görmək mümkündür.

Hər şey yaxşıdır, bəs ən sıx küçələri nəqliyyat vasitələrinin hərəkəti üçün bağlamaqda məqsəd nədir?

Magistral yola zolaqların əlavə edilməsi daha çox insanı oraya sürməyə sövq edir, şəhərin mərkəzində avtomobil zolaqlarının azaldılması isə insanları orada avtomobil sürməkdən çəkindirir. Bu vəziyyətin hətta bir adı var.

“Braess paradoksu”, bu 1968-ci ildə alman riyaziyyatçısı Ditrix Braess tərəfindən irəli sürülüb. Paradoks, mövcud əsas yollar bağlandıqda nəqliyyat axınının yaxşılaşdırılması nümunələrini izah etmək üçün istifadə olunur.

Onun nəqliyyat vasitələrinin hərəkətinə bağlanmasının səbəbləri arasında hava və səs-küy çirklənməsinin qarşısını almaq da var. Bu gur küçələrin şəhərin mərkəzində olduğunu düşünəndə heç bir məna kəsb etmir.

Birdən üzləri dəyişən küçələrə çevrilirlər

Səbəblər bununla məhdudlaşmır. Avtomobillərin hərəkəti üçün bağlanan küçələri təsəvvür etdikdə onların hamısının alış-veriş küçələrinə çevrildiyini görəcəksiniz. Bu, əslində küçələrdə pərakəndə satışların nəqliyyat vasitələri olmadan da davam edə biləcəyini göstərir.

Əvvəllər hamı o küçəyə maşınla gedirdi, indi isə görürük ki, hava isti və ya soyuq olsa da, hətta kofe içmək, gəzmək üçün hamımız özümüzü o küçələrə atırıq.

Avtomobilsiz küçələrin başqa bir təsiri var, amma düşünürük ki, bu hələ bizim üçün belə deyil. Xarici nümunələrdə nəqliyyatın hərəkəti üçün bağlanan küçələrdə velosipeddən istifadənin artdığı görünür. Bu, avtomobil istifadəsini azaldır və bir çox faydalar gətirir.

Təbii ki, baş şəhərimiz-paytaxt Bakıda da belə bir küçə var. Sabail rayonu ərazisində yerləşən dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin adını daşıyan küçə "Tarqovı" kimi də tanınır.
Tarix: 18-04-2024, 12:55
Xəbəri paylaş



Xəbər lenti

Gündəm

Əyalət

Siyasət

Cəmiyyət

Hadisə

Şou biznes

Sosial

İdman