Ceyhun Bayramov Misir Mərdanov yolu gedir: məktəblərdə “payız yığımı”…

         Bir 1992-ci ilin işıqlı insanı, gözütox adamı, bacısı üçün belə saxtakarlıq etməyən mərhum Vurğun Əyyuba baxırsan, bir də günümüzün islahatçısı kimi təqdim olunan gənc təhsil naziri Ceyhun Bayramovun fəaliyyətinə…
Bu yazı ibrətamiz bir dövrdə, hamının nəcib insanla vidalaşdığı vaxtda qələmə alınıb. TQDK sədri ola-ola öz bacısına saxta yolla bal yığdırmaqdan imtina edən Vurğun Əyyubla vidalaşarkən ikrah hissi doğuran xəbərlər gəlməkdəydi: məktəblərdə pul yığmağa başlanıb…
Hə, Vurğun Əyyub bir nur idi, ziyası hər yeri aydınlaşdırdı, bu günə kimi azərbaycanlı balaları onun test üsulunun meyvələrini yeməkdədir. Kasıbı da, yoxsulu da test imtahanının hesabına, rüşvətsiz ali məktəbə daxil olmaq, tələbəlik sevincini yaşamaq haqqına malikdir. Bəli, bu kişinin zəhmətinin, bu ziyalının əməyinin bəhrəsidir. Ancaq xalq Vurğun bəyin gedişinə göz yaşı tökərkən, adamın ətini tökən məlumatlar dolaşmağa başladı: yenə də Müəllimlər Günü münasibəti ilə xərac, ianə, sədəqə yığmaq prosesi vüsət götürüb. İntəhası, indi müasir dövrdü, həyat elektronlaşıb, texnoloji yeniliklərlə ayaqlaşmaq zamanıdır. Ona görə də məktəblərin valideyn komitələri tərəfindən yaradılan vatsap qruplarında bu məsələlər həll olunur.
Reportyor.info-ya sızan informasiyalara görə, yeni tədris ili başlar-başlamaz, şagirdlər dərslərə uyğunlaşmamış artıq 4 oktyabr hazırlıqları start götürüb. Konkret bir məktəbdən, hansısa təhsil ocağından söhbət getmir. Ümumiyyətlə, kütləvi şəkildə orta məktəblərdə, liseylərdə Müəllim Gününə görə adambaşı aşağısı 20 manatdan başlayaraq ən “burjuy” təhsil ocaqlarında isə 100 manata qədər yığılır. Geriyə dönüb bir 1992-ci ilin işıqlı insanı, gözütox adamı, bacısı üçün belə saxtakarlıq etməyən mərhum Vurğun Əyyuba baxırsan, bir də günümüzün islahatçısı kimi təqdim olunan gənc təhsil naziri Ceyhun Bayramovun fəaliyyətinə…
Biz iddia etmirik ki, yığılan pullardan nazirə çatır və ya nazirin xəbəri ola-ola belə “təhsil bazarı” davam edir. Hər halda nazirlikə məsul şəxslərin, Bakı Təhsil İdarəsinin, rayon təhsil şöbələrinin “payız yığımı”ndan xəbəri var. Çünki piramida şəklində bölüşdürülən, iyerarxik sistemə çevrilən bu işdə məktəblərin direktorlarının, müavinlərin, müəllimlərin payından əlavə, daha da “yuxarı”ların öz “haqqı” olmamış deyil. Artıq vatsap qruplarda valideynlər arasında məbləğlər razılaşdırılır, Müəllim Günü nə qədərdən pul yığılması müəyyənləşdirilir və komitə rəhbəri ilə sinif rəhbərinin sövdələşməsi əsasında bütün valideynlərə danışıqların ümumi nəticəsi çatdırılır.
Əvvəllər, sosial şəbəkələr inkişaf etməmişdi, müəllimlər üçün pul yığılması ağızdan-ağıza, kustar formada həyata keçirilirdisə, indi “müasirləşib” və vatsapla məsələlər həll olunur, heç bir risqə, direktorların, müəllimlərin qorxu keçirməsinə ehtiyac qalmır. Əldə etdiyimiz məlumatlarda deyilir ki, istərsə Bakı, istərsə ətraf qəsəbələrin, istərsə də regionların orta məktəblərində analoji proses gedir. Məsələ isə bunda deyil, insanlar vərdiş ediblər, normaya çevrilməkdədir. Məsələnin mahiyyəti bu ölkənin təhsil sistemində hələ də Misir Mərdanovdan qalma qaydaların hökm sürməsinin faciəsidir. Bu acınacaqlı vəziyyət, utanverici mənzərə davam edir. Misir Mərdanovdan sonra iki təhsil naziri olub.
Mikayıl Cabbarovun dövründə də müəllimlər günü üçün pul yığılması ənənəsinə son qoyulmayıb, Ceyhun Bayramovun rəhbərliyi altında da təhsil ocaqlarında biabırçı yığım davam etməkdədir. Hər iki nazir islahatçı kimi cəmiyyətə təqdim edilir, hər ikisi guya təhsil sistemində reformalar aparıb, amma adicə 5 oktyabr “bazarı” yığışdırılmır. Necə olur ki, nazir məsələdən xəbər tutmur? Axı, bu cür pulyığma kampaniyaları C.Bayramovu da, görülən işləri də gözdən salır?! İndi hansı zəmanədir, hansı dünyadır ki, hələ də Misir Mərdanovun sistemi ilə gedilir? Bəs, bunun harası islahat oldu? Prezident dəyişikliklər həyata keçirir, islahatlar aparır, şəffaflığın təmin olunması üçün kadr və struktur yeniləmələri edir, amma görürsən ki, Ceyhun Bayramovun vaxtında da arxaik, neolit dövründən qalmış Misir Mərdanov hökmləri hakimdir.
Bizdən konkret məktəb adı soruşmayın, valideyn olanların hamısı bilir ki, bütün təhsil ocaqlarında 5 oktyabr hazırlığı gedir. Hətta bir çoxunda pullar yığılıb, növbəti həftələrdə müəllimlərə mükafat, bayram hədiyyəsi olaraq təqdim ediləcək. Sual edən yoxdur ki, bu müəllim şagirdə hansı savadı, biliyi öyrətdi, nə məqsədlə ona peşə günü ilə bağlı ənam verilməlidir. Nazirlik hərə dəfə bəyan edir ki, fond pulu və digər yığımlar olmamalıdır, nəzarət gücləndirilib, sistem dəyişib. Amma köhnə qaydaların tətbiq olunduğu göz qabağındadır. Baxmayaraq ki, nəsil dəyişib, gənc pedaqoqlar işə cəlb edilib, düşüncə, təfəkkür və ən əsası idarəçilik hec dəyişməyib…
Deməyə söz qalmır, sadəcə, geriyə dönüb bir 1992-ci ilin işıqlı insanı, gözütox adamı, bacısı üçün belə saxtakarlıq etməyən mərhum Vurğun Əyyuba baxırsan, bir də günümüzün islahatçısı kimi təqdim olunan gənc təhsil naziri Ceyhun Bayramovun fəaliyyətinə…

---

---