Azərbaycanın Baş Prokurorluğu və Daxili İşlər Nazirliyi Şuşa yaxınlığında bu gün baş vermiş təxribat faktı ilə bağlı birgə məlumat yayıb. Xatırladaq ki, Ermənistan vətəndaşı Norayr Mirzoyan (1975-ci il təvəllüdlü) cinayətkar qrupun digər üzvləri ilə birlikdə, Azərbaycanın işğal altında olan Xankəndi şəhərindən avtomobillə Xankəndi-Laçın avtomobil yolu ilə Laçın istiqamətində hərəkət edərək, həmin ərazidəki postun yaxınlığındakı postu keçərək, Daşaltı kəndi ərazisində Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinə və Rusiya Federasiyasının sülhməramlı kontingentinə əl qumbarası ataraq onların həyatlarını təhlükə altına atıb. Hadisə nəticəsində müddətli həqiqi hərbi xidmətdə olan hərbi qulluqçu, çavuş Hafiz Nəsibov və digərləri (cəmi 3 nəfər) müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri alıblar. Hazırda cinayət işi üzrə intensiv istintaq-əməliyyat tədbirləri davam etdirilir.
Cinayət Azərbaycan Respublikasının ərazisində törədilib, bu, o deməkdir ki, Azərbaycan məhkəməsi təqsirkarları mühakimə etməlidir. Son məlumata görə, şübhəli Mirzoyan artıq Rusiya sülhməramlıları tərəfindən saxlanılıb. Hazırda sosial şəbəkələrin erməni və azərbaycanlı seqmentlərinin parlaq şəkildə müzakirə etdiyi əsas sual şübhəlinin gələcək taleyinin necə olacağıdır. Əgər Azərbaycan hüquq-mühafizə orqanları artıq cinayət işi açıbsa, bu, o deməkdir ki, Bakı Mirzoyanın yaxın vaxtlarda bizə təhvil veriləcəyini gözləyir.
Maraqlıdır, Rusiya sülhməramlıları bu vəziyyətdə nə edəcəklər? Mirzoyan Azərbaycan tərəfinə verilməsə, nə olacaq? Bu, rəsmi Bakının sülhməramlı missiya ilə təchiz edilmiş Rusiya hərbi kontingentinə inam səviyyəsinə necə təsir göstərəcək?
AYNA-nın suallarının tanınmış rusiyalı ekspertlər cavablandırıblar.
Beynəlxalq münaqişələr üzrə ekspert, politoloq Yevgeni Mixaylov:
“Hadisə ilə bağlı Bakı təbii ki, terrorçunun özünə, hüquqi məhkəməyə təhvil verilməsini gözləyir. Güman edə bilərəm ki, Rusiya tərəfi, hadisə sülhməramlıların nəzarətində olan bölgədə baş verdiyinə görə, neytral yolla gedəcək - onu Ermənistana da verməyəcək. Bu, həm də tamamilə mümkündür, çünki ərazi Rusiya sülhməramlılarının məsuliyyət zonasıdır. Rusiya hərbçilərinin həyatına qəsd edə biləcək bir terrorçuya Rusiya Federasiyasının qanunvericiliyi tətbiq oluna bilər. Mən bunu deyəcəyəm: Rusiya Federasiyasında terrorçularla bağlı bir çox başqa ölkələrdəkindən qat-qat sərt qanunlar var. Prinsipcə, bu, ideal olardı - nə onlara, nə də sizə verilir, Rusiyada mühakimə olunur.
Müxtəlif variantların olacağını qəbul edirəm. Təbii ki, məncə, terrorçunun Ermənistana verilməsi Azərbaycan tərəfi üçün tam aydın olmayacaq. Nə üçün? Əvvəllər Türkiyədə, Rusiyada qətl törədənlərlə olduğu kimi, onu da Ermənistanda növbəti milli qəhrəman etmək üçün? Axı Ermənistana gətiriləndən sonra çoxları həbsdən çıxıb, milli qəhrəmanlar səviyyəsinə qaldırılıblar.
Güman edirəm ki, bu vəziyyətdə Mirzoyanın Rusiya tərəfində mühakimə edilməsi ideal olardı, çünki o, rus sülhməramlılarının əlinə keçib. Gələcəkdə belə addımları heç kimin təkrar etməməsi üçün, başqalarına dərs olması üçün Rusiya tərəfi ona qarşı ən sərt qanunvericiliyi nümayiş etdirməlidir – necə ki, ölkəmizdə bu cür əməlləri təşkil edən terrorçularla davranırlar”.
Siyasi və İqtisadi Kommunikasiyalar Agentliyinin aparıcı analitiki Mixail Neyjmakov:
“10 noyabr 2020-ci il tarixli Üçtərəfli Atəşkəs Bəyanatında Rusiya sülhməramlılarının belə hallarda atmalı olduğu addımlar tənzimlənməyib. Sülhməramlıların fəaliyyəti ilə bağlı Rusiya tərəfinin Azərbaycan və Ermənistanla imzalaya biləcəyi sənədlərdə belə məsələlərin qeyd oluna biləcəyini istisna etmək olmaz. Məsələn, 2020-ci il noyabrın 21-də Rusiya və Ermənistan Müdafiə nazirliklərinin rəhbərləri Sergey Şoyqu və Vaqarşak Arutyunyanın sülhməramlıların fəaliyyəti ilə bağlı sənədlərin imzalanması barədə məlumat yayılsa da, onların məzmunu açıqlanmayıb.
Əgər son insidentin Rusiya sülhməramlılarının mövqeyinə təsirindən danışsaq, yəqin ki, Azərbaycan rəsmilərinin bu kontingentin fəaliyyətini tənzimləyən əlavə sazişlərin imzalanmasının zəruriliyi ilə bağlı bəyanatları ola bilər. Ola bilsin ki, rəsmi səviyyədə bu hadisəyə reaksiyanı təkcə Bakının deyil, Ankaranın da rəsmiləri versin. Məsələn, 2021-ci ilin yanvarında Türkiyənin xarici işlər naziri Mövlud Çavuşoğlu “Sabah”a müsahibəsində Laçın dəhlizində rus sülhməramlılarının fəaliyyətinin aspektlərini qeyd etmişdi”.
P.S. Ermənistan “Telegram” kanallarının verdiyi məlumata görə, bu gün saat 15:00-da Rusiya sülhməramlıları Şuşa keçid məntəqəsi yaxınlığında qumbara atan şəxsi Ermənistan tərəfinə təhvil verib...
