Bakı Nəqliyyat Agentliyinin (BNA) İdarə Heyətinin sədri Vüsal Kərimli sosial şəbəkələrdə son 6 ildə, yəni BNA-nın yarandığı vaxtdan ötən dövr ərzində sərnişindaşımaların həcmi ilə bağlı məlumat yayıb. Bu məlumata görə, 2016-cı ildə Bakıya avtobuslarla daşınan sərnişinlərin sayı 629 milyon nəfər təşkil edib. 2017-ci ildə bu rəqəm 659 milyon nəfərə, 2018-ci ildə 704 milyon nəfərə, 2019-cu ildə 801 milyon nəfərə yüksəlib. 2020-ci ildə sərnişin daşımalarının həcmi 413 milyon nəfər, 2021-ci ildə 444 milyon nəfər təşkil edib.
2020-2021-ci illərdə sərnişin axınının azalmasının koronavirus infeksiyasının yayılması ilə mübarizə tədbirləri və vətəndaşların karantin səbəbindən evlərini daha az tərk etmək istəyi ilə bağlı olduğunu güman etmək çətin deyil. 2022-ci ildə isə avtobuslarla sərnişindaşımaların həcmi 502 milyon nəfər təşkil edib. Belə ki, son 6 ildə Bakıda avtobuslarla sərnişindaşımanın həcmi 20,2 faiz azalıb.
Eyni zamanda nəzərə almaq lazımdır ki, Azərbaycan paytaxtının əhalisi azalmır, əksinə, sürətlə artır. Belə ki, rəsmi statistikaya əsasən, son 13 ildə Bakı şəhərinin əhalisi 257,3 min nəfər və ya 12,5% artaraq 2 milyon 303,1 min nəfərə çatıb. Lakin bu ilin yanvar-fevral aylarında pərakəndə ticarət şəbəkəsində rəsmi statistikaya görə, 8,2 milyard manat xərcləyən Azərbaycan əhalisinin xərclərini əsas götürsək, bu məbləğin 59 faizi (4,8 milyard manat) Bakının payına düşdüyünü nəzərə alsaq, onda güman etmək olar ki, ölkə əhalisinin demək olar ki, yarısı paytaxtda yaşayır - təxminən 5 milyon insan.
Yuxarıda göstərilən göstəriciyə əsasən, Bakıda sərnişin daşımalarının həcmi artmalıdır, lakin biz əks tendensiya müşahidə edirik. Bakı sakinləri isə sərnişin avtobuslarından az istifadə etməyə üstünlük verdiyindən, bu, onların alternativ olaraq taksi, metro və ya şəxsi nəqliyyatı seçdiklərini göstərir.Vüsal Kərimli özü də istəmədən rəhbərlik etdiyi BNA-nın fəaliyyətinin nəticələrini göstərdi. BNA-ya həvalə edilmiş əsas vəzifə ictimai nəqliyyatın, bu halda avtobusun inkişafıdır ki, Bakı sakinləri şəxsi nəqliyyat vasitələrindən istifadə etməkdən imtina etsinlər. Axı BNA ictimai sərnişindaşıma sferasını inkişaf etdirməklə şəxsi avtomobillərdən istifadənin artımını cilovlamalıdır.
Bəs BNA vəziyyəti yaxşılaşdırmaq üçün nə edir? Bakının bir çox yaşlı sakinləri o vaxtları xatırlayırlar ki, bir avtobus marşrutu ilə şəhərin bu başından o biri başına getmək mümkün idi. Son illər Bakıda bir neçə onlarla avtobus marşrutu bağlanıb və ya ixtisar edilib. Bu səbəbdən sərnişin iki, bəzən də üç nəqliyyat vasitəsi ilə köçürmələrlə istədiyi yerə çatmalı olur. Bu da öz növbəsində avtobuslarda sərnişinlərin sayının artmasına, vətəndaşın cibinə zərbəyə və sıxlığa səbəb olur.
“Optimallaşdırma” sayəsində Bakıda onilliklər ərzində fəaliyyət göstərən ənənəvi marşrut xətləri dəyişdirilib, avtobuslar şəhərin bəzi hissələrinə xidmət göstərməyi dayandırıb ki, bu da narazı sərnişinlərin və sahibsiz dayanacaqların yaranmasına səbəb olub. Belə ki, sərnişinlər, xüsusən də pik saatlarda avtobusla gedəcəkləri yerə rahat çata bilmirlər. Əsasən onların şikayətləri intervalın uzunluğu və avtobus marşrutlarının qeyri-sabit işləməsi ilə bağlıdır.
Bu səbəb Bakı sakinlərini manatlıq taksilərin xidmətindən istifadə etməyə və ya şəxsi avtomobil almağa sövq edir.Başqa sözlə, BNA ictimai nəqliyyatın Bakı sakinləri üçün daha cəlbedici olmaması üçün əlindən gələni edir. Əhalinin nəzərində ictimai nəqliyyat yalnız şəxsi avtomobilindən istifadə etmək imkanı olmayanların qismətinə çevrilib. BNA rəhbərinin açıqladığı rəqəmlər isə bu acı həqiqəti təsdiqləyir...