BƏLKƏ BİR AZ DA ANALOQLU İNKİŞAF EDƏK?



Finlandiya Rusiya İmperiyasında inqilab nəticəsində 1917-ci ildə müstəqilliyini elan etdi. Çox qısa dövr ərzində intellektual idarəetmə ilə ən inkişaf etmiş dövlətlər cərgəsində yer aldı. Ən mühüm uğuru şübhəsiz təhsil sistemidir.
Fin məktəblərində yeməklər pulsuzdur. Bufet təşkil olunur, uşağa istədiyi qədər yemək qəbul etməyə icazə verilir. Vegetarianlar üçün, allergiyası olan uşaqlar üçün glutensiz, laktoza olmayan müxtəlif menyular təklif edilir. Yalnız çörək altı növdədir. Daha sonra:
  1. Fin təhsili ödənişsizdir. Qalan hər şey də – nahar, ekskursiyalar, məktəb ləvazimatları da pulsuzdur. Şagirdlər məktəbdən 2 kilometrdən çox məsafədə yaşayırlarsa, onları məktəb avtobusu ilə dərsə və evə aparırlar. Bütün bunlar dövlət tərəfindən ödənilir: ölkənin ümumi büdcəsinin 12,2%-ə qədəri təhsilə ayrılır.
  2. Finlandiyada qiymətləndirmə sistemi 10 baldır, lakin Finlandiya məktəbində 3-cü sinfə qədər qiymət yoxdur. 3-dən 7-dək – şifahi qiymətləndirilir: “ortabab ” və ya “ əla”. Ballarını yalnız şagird özü bilir. Qiymətlərə görə danlamaq burada qəbul edilmir, bunlardan uşağı biliyini təkmilləşdirməyə həvəsləndirmək və fərdi tədris planını tənzimləmək üçün istifadə olunur.
  3. Hər bir şagirdə fərdi yanaşma
    Burada, bir dərsdə tələbələr nə edə biləcəyindən asılı olaraq müxtəlif mürəkkəblikdə olan tapşırıqları yerinə yetirə bilərlər . Müxtəlif fiziki və zehni qabiliyyətlərə malik uşaqlar birlikdə öyrənirlər. Uşaq öhdəsindən gəlmirsə, müəllimlər onun üçün fərdi dərslər təşkil edirlər. Bundan əlavə, digər fənlər, məsələn, mühacirlərin uşaqları üçün ana dilləri tədris olunur.
    Hesab olunur ki, tələbə özü üçün daha faydalı olanı seçə bilər: dərsə maraq göstərməyəndə, öz istəyi ilə başqa nə iləsə məşğul ola bilər.
  4. Fin məktəblərində məktəbli forması yoxdur. İstənilən geyimlə dərslərə gedə bilərsiniz: geyimə tələb yoxdur.
  5. Buradakı uşaqların parta arxasında oturması tələb olunmur. Dərs zamanı stullarda və ya birbaşa yerə otura bilərlər. İsti havalarda dərslər açıq havada, məktəbin yaxınlığındakı otların üstündə və ya amfiteatrda tikilmiş xüsusi skamyalarda keçirilir.
  6. Ev tapşırığı çox azdır. Finlandiyalı müəllimlər hesab edirlər ki, uşaqlar evdə deyil, valideynləri ilə istirahət etməli və vaxt keçirməlidirlər. Ev tapşırığı az vaxt tələb edir və çox maraqlı ola bilir: məsələn, tarix dərsində onlardan 50-ci illərdə həyatın necə olduğunu öyrənmək və o dövrlə müasir həyat arasındakı fərqləri tapmaq üçün nənələri ilə müsahibə tələb oluna bilər.
  7. Heç bir imtahan yoxdur
    Fin müəllimləri deyirlər: “Ya həyata hazırlaşmalısan, ya da imtahanlara. Biz birincini seçirik”. Buna görə də Fin məktəblərində imtahan yoxdur. Müəllimlər yoxlama tapşırığı verə bilər, lakin yalnız 16 yaşında, orta məktəbin sonunda standart test məcburi sayılır.
  8. Burada onlar ancaq həyatda faydalı olanı öyrədirlər. Burada uşaqlara öyrədilən əsas şey öyrənmək və yeni, daim dəyişən dünyaya uyğunlaşmaq bacarığıdır. Heç nəyi əzbərləməyə ehtiyac yoxdur – sadəcə Vikipediyaya baxa bilərsiniz.
  9. Bütün məktəblər eyni dərəcədə yaxşıdır. Finlandiyada məktəb seçmək adət deyil, hər kəs evinə ən yaxın olan məktəbə gedir. Burada “elitar” məktəblər yoxdur, hamısı eynidir: uşaq harada yaşayırsa, onun ixtisaslı müəllimləri, keyfiyyətli tədris materialları və yaxşı qidalanması olan təhsil müəssisəsinə çıxışı var.
  10. Məktəbdə hətta gecəni də qalmaqla tədbirlər keçirilir. Bəzən uşaqlar yataq dəstlərini götürüb gecəni müəllimlərin yanında məktəbdə qalırlar – kinoya baxırlar, oyunlar oynayırlar, idman zalında məşq edirlər, səhər isə onlara dondurma ilə səhər yeməyi verilir.
    Belə bir məktəbi necə sevməmək olar?
İlham Qadir
Tarix: 19-02-2022, 22:43
Xəbəri paylaş





Xəbər lenti