Azərbaycanda ildən-ilə sayı artan diabet xəstələrinin dövlət qeydiyyatına alınmasından sonra lazımi dərman preparatları, şəkər ölçən aparat, insulin iynələri və striplərlə təminatı Səhiyyə Nazirliyinin dövlət proqramı çərçivəsində pulsuz həyata keçirilir.
Hər ay şəkər xəstələri qeyddiyat üzrə yaşayış ərazisindəki poliklinikaya gedərək, endokrinoloq tərəfindən müayinə olunur, dərmanlar yazılır və böyük əziyyətlə növbələrdən keçərək su-hava kimi vacib olan dərmanını bəziləri ala bilsədə əksəriyyəti ala bilmir.
Qeyd edək ki, diabetli xəstə kimi dövlət qeydiyyatına durmayan xəstələrə pulsuz dərman verilmir. Nəzərə alsaq ki, əhalinin imkanlı təbəqəsi özəl klinika və həkimlərdən müayinədən keçərək, dərmanları apteklərdən özləri alır, o zaman dövlətin pulsuz dərman payına möhtac təbəqə imkansız və təqaüddə olan yaşlı insanlardır. Teref.az xalq.az-a istinadən xəbər verir ki, artıq bir neçə aydır pulsuz diabet dərmanları və insulinin verilməsində və şəkər ölçən aparatının verilməsində ciddi problemlər yaşanır. Redaksiyamıza daxil olan şikayət, sosial şəbəkələrdə getdikcə artan rəylər, statuslar, həmçinin saytın əməkdaşının ailə üzvlərinin də analoji problemlə üzləşməsi onu deməyə əsas verdi ki, Azərbaycanda diabet xəstələrinin dövlət proqramı çərçivəsində pulsuz dərmanlarla və şəkər ölçən cihazın təminatında ciddi problemlər var.
Polikninikalara dərmanlar zamanında, ərazi üzrə qeydiyyatda olan diabet xəstələrinin sayına uyğun çatdırılmır. Həkimlər xəstə sayına görə dərman gəlmədiyini bildirir. Dərman dozalarında azalma var: 2 qutu insulin alan xəstəyə 1 qutu, 2 qutu preparat alana biri verilir. Elə xəstələr var dərman ümumiyyətlə çatmır. Şəkər ölçən cihaz üçün isə heç bir müraciətə baxılmır.
Diabet xəstələri hər gün qanda şəkəri aparatla ölçür. Bu onlar üçün həyati vacibdir. Bu aparat üçün lazım olan testlər – striplər əvvəllər az da olsa verilirdi. İndi xəstə aptekdən test qutusunu baha qiymətə alır. Xatırladaq ki, nazirlik tərəfindən xəstələrə paylanan aparatlara yalnız bu testlər uyğundur. Bir müddət əvvəl bu striplər apteklərdən yoxa çıxır, sonradan gətirildikdə isə qiymət bahalaşır.
Pasiyent şikayəti: Dəfələrlə qeydiyyatda olduğum polikninikaya müraciət etmişəm ancaq cavabları növbə var zamanınız çatanda veriləcək. Diğər şikayətçi bildirir ki, ağır xəstəyəm insulin çörək əvəzi olub mənim üçün,lakin müraciət edən bildirirlər ki, az gəlib verə bilmirik gedin aptekdən alın. İnsulinin biri aptekdə 25 manatdır. Bu insulin necə olur aptekə gedib çıxır? Camaatın haqqı olan dərmanı verməyib, apteklərdə satdırırlar.
Adının çəkilməsini istəməyən, poliklinikada dərman verilməsi üzrə çalışan tibbi işçisi bildirdi ki, aprel ayından etibarən elə Səhiyyə Nazirliyindən göstəriş gəlib ki, dərmanları azaldın, çünki bu dərmanları almağa pul yoxdur. Ona görə də həkimin dərmanı qəsdən verməməsi, oğurlaması, satması doğru deyil. Əksinə camaatla üz-üzə qalıb, təhqir olunan da həkimdir.
Digər pasiyent rəyi: Anamın aldığı 2 qutu dərman azaldıldı, 1 qutu oldu. Dedilər ki, bundan sonra yarısını dövlət verəcək, yarısını xəstə özü almalıdır. Axı bu xəstənin dərdi təkcə insulinlə bitmir. Bunun təzyiq dərmanı var, qan duruldanı var, digər preparatları var. Əvvəllər 3 flakon idi, sonra oldu 2, indi deyir 1 verirəm, nə istəyirsən et. 30-40 faiz doza azaldıblar. Sabah da deyəcək, heç bu adama insulin lazım deyil.
Qeyd edək ki, poliklinikalarda şəkər xəstələrinə dərman verilməsi prosesi zamanı xəstələrlə həkimlər arasında narazılıq, qarşılıqlı həqarət, mübahisə, hətta təhqirlər belə adi hala çevrilib. Səhər 7-dən günortaya kimi növbəyə duran xəstə, yaşlı, ac susuz adamlara sonda “dərman bitdi” deyilməsi absurd bir haldır. Nə baş verib ki, diabet xəstələrinin dərmanlarında kəskin azalma, çatışmazlıq yaranıb. Məsələ ilə bağlı poliklinika rəsmiləri, həkimlər açıqlama verməkdən imtina etdilər. Onlar Səhiyyə Nazirliyinə tabe olduqlarını bildirdilər. Səhiyyə Nazirliyi Mətbuat xidməti ilə əlaqə yarada bilməsək də, Nazirliyin qaynar xəttində 1 nömrəli operator şikayətimizi dinləyib bildirdi ki, şəkər xəstələri ilə bağlı şəkər ölçən cihaz ölkədə istehsal olunmur və xarici ölkədən gətirilir, bu da baha qiymətə olduğu üçün hissə-hissə alınır və xəstələrə növbə ilə verilir. Polikninikalarda qeydiyyatda olan xəstələrin siyahısı var növbə ilə veriləcək, lakin nə zaman məlum deyil. Şikayətçi ağır xəstə olduğunu bildirərək şəkərin ölçülməsin vacib olduğunu, lakin aparat olmadığı üçün dəfələrlə səhhətində problemlər yarandığını deyib. O bildirib ki, təcili tibb yardım çağrılıb və cihazın olmamasından şəkərinin dərəcəsini müyyənləşdirə bilmədiyi üçün halı pisləşib və apteklərdə ödəniş edib yoxlatdırmaq məcburiyyətində qalıb. Bu hadisə təkrarlansa nə etməli sualına isə operator bildirib ki, poliklinikada növbənizə baxın görün siyahıda növbəniz nə zaman çatacaqsa, o zaman sizə cihaz veriləcək. Teref.az olaraqqaldırılan bu problemlə bağlı Səhiyyə Nazirliyinin mətbuat xidməti ilə əlaqə saxlamaq istəsəkdə telefon zənglərimizə cavab vermədilər. Daha doğrusu zənglərimizə "otboy" verdilər.Bütün bunlara baxmayaraq yenədə əlaqədar qurumların mövqeyini dinləməyə hazırıq! Teref.az