Təhsil Nazirliyinin rüşvət islahatı

 
  Bir müddət əvvəl təhsil naziri təyin edilən Ceyhun Bayramovdon bir çoxları təhsilin inkişaf etdirilməsində köklü islahatların aparılmasını və eləcədə uzun illərdir bu sahədə yaranmış acınacaqlı vəziyyətin aradan qaldırılmasında mühüm addımların atılacağını ümidlə gözləyirdilər. Lakin bu ümidlər özünü doğrultmadı. Əksinə Ceyhun Bayramovun gəlişi yeni-yeni problemlərə yol açdı və eyni zamanda təhsildə rüşvət sisteminin analoqu olmayan qaydalarına gətirib çıxartdı.
Azərbaycan təhsilində hökm sürən orta və ali məktəblərdəki özbaşınalıqlar hər kəsə məlumdur. İllər uzunudur ki, bu sahədə, hər il yeni qaydalarla rüşvət hallarının artması tək tələbə və şağirdlərdə deyil, eləcədə valideynlərinin psixoloji durumuna təsirsiz ötüşmür. Şikayətlərin, narazılıqların günbəgün artmasına baxmayaraq heç bir faydası yoxdur.
Ölkə boyu minlərlə valideyini narahat edən məsələlədən biri isə Ceyhun Bayramovun daha bir gülünc doğuran qərara imza atmasıdır. Belə ki, 2020-2021-ci dərs ilində ölkənin bütün ümumi təhsil müəssisələrinin I siniflərinə şagird qəbulu elektron qaydada həyata keçiriləcək.
Təhsil Nazirliyinin yaydığı məlumata görə, bu ilin mart ayının 10-dan etibarən tədrisi Azərbaycan dilində aparılan məktəbəhazırlıq qruplarına cəlb olunmuş uşaqlar elektron sistemdə avtomatik olaraq təhsil aldıqları məktəblərin birinci siniflərinə qəbul ediləcəklər. Ancaq təhsil digər dildə, xüsusilə rus dili bölmələrində aparılan məktəbəhazırlıq qruplarına cəlb olunmuş uşaqların birinci siniflərə qəbulu həmin dildə şifahi nitq bacarığını qiymətləndirən müsahibələrin nəticəsi əsasında həyata keçiriləcək. Burda indi nə baş verir? Artıq indidən bir qrup direktor və müəllim rus dilində aparılan məktəbəhazırlıq qruplarına cəlb olunmuş uşaqların vəlideynlərinə müxtəlif yollarla “təkliflərini” çatdırmağa başlayıblar. Yəni bizi görməsəniz uşaqlarınız müsabiqədən keçə bilməyəcəklər. Müsabiqədən keçə bilməyən, bir sozlə hər hansı rüşvət verməyən valideynin övladı məktəbəhazırlıq qrupundan avtomatik olaraq birinci sinifə qəbul edilməyəcək. Qısası valideyin dəridən-qabıqdan çıxmalıdır ki, övladı birinci sinifə gedə bilsin. Əks halda birinci sinifə qəbul edilməyən uşağının yeri bir başqasına pulla satılacaq. İndi diqqət edin, bu unikal qayda-qanunlara görə, hər iki halda qazanan məktəb direktoru və müəllimələr olur. Təbii ki, təhsil şöbələri vasitəsilə il ərzində bu sahədən əldə edilən gəlirin bir qisminin Təhsil Nazirliyininə gedib çatmaması isə inandırıcı görsənmir.
Daha bir digər məsələ isə Təhsil Nazirliyinin təsdiq etdiyi və artıq qüvvəyə minən “Ümumi təhsil pilləsində təhsilalanların attestasiyasının (yekun qiymətləndirmə(attestasiya) istisna olmaqla) aparılması” qaydalarıdır.
Sözügedən sənəddə deyilir ki, üzrlü (xəstəlik (tibbi arayış təqdim edildikdə), bədbəxt və fövqəladə hadisə) səbəbdən kiçik summativ qiymətləndirmənin hər hansı birində iştirak etməyən təhsilalanın kiçik summativ qiymətləndirmədə iştirak etməməsi yarımillik balların hesablanmasında nəzərə alınmır. Təhsilalanın iştirak etmədiyi kiçik summativ qiymətləndirmə növbəti kiçik summativ qiymətləndirməyədək təşkil edilir.
Burda üzrsüz səbəbdən kiçik summativ qiymətləndirmədə iştirak etməyən təhsilalanların həmin qiymətləndirmə üzrə balı “0” qəbul edilir və yarımillik balların hesablanmasında nəzərə alınır.
Hazırda isə təhsil ocaqlarında “Ümumi təhsil pilləsində təhsilalanların aparılması Qaydası”nı tətbiqi bir sıra problemlərin meydana çıxması ilə nəticələnib.
Belə ki, əksər orta məktəblərdə şagirdlərə xəbərdarlıq edilmədən aparılan böyük summativ qiymətləndirmə günü soyuqladığına görə dərsə gəlməyən şagirdlərə “o” balı verilib. Buna etiraz edən valideynlərə həkimdən arayış gətirmələri tövsiyyə olunur. Ya da ki, hər hansı poliklinikada arayış üçün həkim verilən rüşvətin müəlliməyə və yaxud da direktora verilməsi məsələnin həllinə gətirib çıxarda bilir.
Hikmət Ağayev

---

---