Ekspert: “Bir çox hallarda dərmanların qiymətini azaltmaq mümkündür”
Paytaxtda hər addımbaşı apteklərin olması, boş qalmaması bu biznesin gəlirli olmasından xəbər verir. Hər kəsin zaman-zaman və kiminsə ömrü boyu davamlı olaraq dərmana ehtiyacı var. Ölkəyə dərman vasitələrinin əksəriyyəti xaricdən gətirilir və bu il idxalın həcmi artıb. Belə ki, bu ilin yanvar-avqust aylarında Azərbaycana 432 milyon 151,98 min dollarlıq (artım 12,3%) 19 min 65,98 ton (artım 26,2%) əczaçılıq məhsulları idxal edilib. Bu barədə Dövlət Gömrük Komitəsinin məlumatında qeyd edilib. Hesabat dövründə əczaçılıq məhsullarının payı Azərbaycana bütün mal idxalının 4,87%-ni təşkil edib.
İndi hər şey bahalaşır və dərmanlar da istisna deyil. Əksər hallarda əhalinin gəlirləri hələ də yerində sayır. Ancaq çoxları üçün dərmanların mövcudluğu həyat keyfiyyəti, bəzən isə ümumiyyətlə ölüm-qalım məsələsidir. Vətəndaşları ölkədə satılan əczaçılıq məhsullarının keyfiyyəti və ehtiyac duyulan dərmanların çox vaxt tapılmaması da narahat edir.“Anamda qlaukoma var və həkim göz təzyiqini aşağı salmaq üçün ona “Betoptik” damcıları təyin edib. Amma onları tapmaq çox çətindir. Sonuncu dəfə bunun üçün şəhərin yarısını gəzməli oldum. Analoqları almağa çalışdıq, amma heç bir faydası olmadı. Və beləliklə, yeri gəlmişkən, bu gün bir çox belə dərman var, amma sabah yoxa çıxır. Xəstələr nə etməlidir? Qiymətlərə gəlincə, bir çox dərmanlar bahalaşıb. Belə ki, “ACC Long” keçən il 3,8 manat idi, indi isə 7 manata yaxındır”, - Bakı sakini Tamara Əliyeva deyir.
“İnsanlar yeməyə getdikcə daha çox pul xərcləyir və bəzən lazımi dərmanları almağa belə pulları olmur. Hər kəs dərhal bütöv bir paket ala bilmir, hissə-hissə alır. Hələ bəzi qıt dərmanlar üçün apteklər qiymətləri şişirdirlər. Ona böyrəklərin fəaliyyətini yaxşılaşdıran dərman lazım idi, sonuncu dəfə qutusu 50 manata alınıb. Sonra heç yerdə tapa bilmədilər və nəhayət bir aptekdə qarşıladılar, qiymətdən - 120 manatdan dəhşətə gəldilər. Razıyam ki, qiymət qalxa bilər, amma bu qədər məbləğdə deyil”, - AYNA-nın digər həmsöhbəti qeyd edib.
Bir neçə gün əvvəl Milli Məclisin Səhiyyə komitəsinin sədri Əhliman Əmiraslanov əhalinin dərmanların keyfiyyətindən və qiymətindən narazı olduğunu, ölkədə dərmanların qiymətlərinin hətta Türkiyə ilə müqayisədə kifayət qədər baha olduğunu bildirmişdi. Onun sözlərinə görə, dərmanların qiyməti, keyfiyyəti və mövcudluğu ilə bağlı xeyli problemlər var. Əmiraslanov bu məsələni aidiyyəti idarələrlə müzakirə edəcəyinə söz verib və hesab edir ki, payız sessiyasında bu məsələ ilə bağlı dinləmələrin keçirilməsi zəruridir.
Komitə sədri Hesablama Palatası tərəfindən Səhiyyə Nazirliyində bu işlə məşğul olan strukturda artıq yoxlamalar aparıldığını bildirib və bunu komitə ilə müzakirə etməyi təklif edib: “Apteklərin nümayəndələrini, bu sahədə çalışan insanları dəvət edib dinləmək lazımdır. Xalqın narazılığının səbəblərini araşdırmaq vacibdir”.
Dayanıqlı İnkişaf Araşdırmaları Mərkəzinin sədri Nəriman Ağayev vəziyyəti AYNA-ya şərh edərkən əczaçılıq biznesinin mürəkkəb sistem olduğunu vurğulayıb.
“İstənilən klinikaya gedin, həmişə çoxlu xəstə olur. Pis ekologiya və qida, stress - bütün bunlar daha çox insan sağlamlığına mənfi təsir göstərir. Müvafiq olaraq, müxtəlif dərmanlara ehtiyac da artır. Xalqın ödəmə qabiliyyətinin yüksək olması vacibdir”, - deyə Ağayev vurğulayır.Qiymətlərə gəldikdə isə ekspert deyib ki, tələb təklifi müəyyən edir: “Kim ölkədə inflyasiya baş verir desin, dollar və avro demək olar ki, eyni səviyyədə qalır. Sahibkar əlbəttə ki, pul qazanmalıdır, lakin bir çox hallarda dərmanların qiymətini azaltmaq mümkündür. Əsas odur ki, dərman problemlərinin müzakirəsi zamanı heç kimin maraqlarına lobbiçilik olunmasın”.
“Dərmanların mövcudluğu ilə bağlı heç bir çətinlik yoxdur, amma hələ də bizdə qeydiyyatdan keçməyənlər var. Keyfiyyətə gəlincə, mən razıyam ki, problemlər var. Bir çox insanlar xaricdən gətirilən dərmanların burada satılanlardan daha təsirli olduğunu görür. Mütləq sifarişçinin, yəni Azərbaycana dərman gətirən şəxsin nümayəndəsi olmalıdır və o, gətirdiyinin keyfiyyətinə də cavabdeh olmalıdır. Hesab edirəm ki, Səhiyyə Nazirliyi bu məsələyə nəzarət etməməlidir. Bu, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar Nəzarəti və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinin işidir və həm də ictimai nəzarət olmalıdır. Təbii ki, biz problemi həll etməliyik, çünki əhalinin sağlamlığı hər şeydən üstündür”, - deyə Ağayev fikrini tamamlayıb.
