Havalar isindi, balıq bahalaşdı - bazarlardan reportaj

ETSN rəsmisi: “Balıqların kortəbii ovlanması az bir vaxtda qarşısıalınmaz fəsadlara səbəb olacaq”

Bir çox insanlar may ayında balıq yemir. Səbəb kimi müxtəlif faktorlar göstərilir.  El arasında belə fikir yayılıb ki, may ayında balıq yeyən adam zəhərlənə bilər. Lakin mütəxəssislər bildirirlər ki, may ayında balığın ətində hər hansı bir dəyişiklik baş vermir ki, bundan da zəhərlənmə olsun. Sadəcə olaraq, əsasən may ayında balıq kürülədiyi üçün ovlanması qadağandır.

Bəs hazırda balıq bazarında durum nə yerdədir?

“Yeni Müsavat”ın əməkdaşı balıq satılan bir neçə yerdə olub, ümumi vəziyyətlə maraqlanıb.

İlk olaraq “Təzə bazar” kimi tanınan əraziyə yollandıq. Burada açıq şəkildə heç bir balığa rast gəlmədik. Xüsusi soyuducular qoyulub ki, balıqlar da bu soyuducuların içərisində saxlanılır. Bazarda alıcı qıtlığı yaşanır. Qarşısından keçdiyimiz hər balıq satıcısı bizi malına baxmağa dəvət edib, qiymətdə endirim edəcəyini söyləyirdi. Bir neçə balığın qiyməti ilə də maraqlandıq.  Belə ki, hazırda bazarda farelin kiloqramı 15 manata, xəşəm 15-18 manata,  kütüm 12 manata, nərə balığı 40-45 manata satılır. Satıcıların hamısı mallarının təzə olduğunu söyləsələr də, bazarda diri balığa rast gəlmədik.  Bazarda hazırda əsasən yuxarıda adlarını sadaladığımız balıqlar satılır. Digər balıqların isə duzlanmışı, qurudulmuşuna daha çox rast gəlinir.

Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin mətbuat katibi İradə İbrahimova bildirib ki,  indi balıqların kürütökmə dövrü olduğu üçün sentyabrın 1-dək sənaye balıq ovu qadağan edilib: “Lakin brakonyerlər tərəfindən yenə də qəddarcasına balıq ovlanması halları müşahidə olunur. Hamılıqla belə düşüncəsiz addım atan şəxslərin qarşısını almalıyıq. Anlamalıyıq ki, balıqların kortəbii ovlanması az bir vaxtda qarşısıalınmaz fəsadlara səbəb olacaq”.

İ.İbrahimova qeyd edib ki, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi icazəsiz balıq ovu ilə məşğul olan, qadağan olunmuş ov alətlərindən istifadə edən, nəzərdə tutulmayan yerlərdə balıq ovlayan brakonyerlərin qarşısını almaq üçün mütəmadi reydlər keçirir və saxlanılanların işi prosedura uyğun olaraq tədbir görülməsi üçün hüquq-mühafizə orqanlarına göndərilir. Təkcə son 4 ay ərzində 42 iş hüquq-mühafizə orqanlarına göndərilib".

Nazirlər Kabinetinin 02 iyun 2017-ci il tarixli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Balıq və digər su bioresursları ovunun Qaydaları”na əsasən daxili su hövzələrində aprel ayının 1-dən, Xəzər dənizində isə may ayının 1-dən sentyabr ayının 1-dək balıq ovu qadağandır.

Bəs satılan balıqlar haradan gətirilir?

“Təzə bazar”da olduğumuz zaman söhbət etdiyimiz satıcı Valeh Həsənov bildirdi ki, balıqlar adətən Həştərxan, Dağıstan ərazisindən gətirilir:

“Bu vaxtlar yerli balıqlara çox az rast gəlinir. Çünki ovlanma qanunla qadağandır. Ovlayan balıqçılara cəza verildiyi üçün məcbur qalıb, ölkə xaricindən balıq gətiririk. Ancaq bazara balıq verənlər də olur. Yəni axtarsan, yerli balıq da tapa bilərsən. Eləcə də kürüləri xaricdən gətiririk. Hazırda bazarda qara kürünün 100 qramı 70 manatdan başlayır.  Dənəvari kürülər bahadır. Bu cür kürünün 100 qramının qiyməti 110 manat və daha yüksəkdir. Alıcı yaxşı kürünü dadından və tərkibindən tanıya bilər. Əgər kürü yapışqandırsa, deməli, yaxşı deyil. Dənəvari kürülər isə ən yaxşı kürü hesab edilir. Burada hər cür kürüyə rast gəlmək olar. Burada satılanlar əsasın Xaçmaz, Siyəzən, Mahaçqala tərəfdən tutulan balıqların kürüləridir. Kürü çıxarılmış formada gətirilir. Balığın qarnının kəsilib, çıxarıldığı yerdə qara kürünün kiloqramının qiyməti 1000 dollardan aşağı deyil”.

Bazarda qırmızı kürünün kiloqramının qiyməti 180-240 manat arasında dəyişən qiymətlərlə satılır.

Onu da qeyd edək ki, Azərbaycandan xaricə yalnız 125 qrama qədər nərə cinsli balıq kürüsün çıxarılmasına icazə verilir. 125 qramdan artıq kürünü dövlət sərhədindən çıxarmaq mümkün deyil.

Mağazalarda olduğumuz zaman öyrəndik ki, burada  satılan balıqların qiymətində böyük fərq olmasa da, kürünün qiyməti bazarlardan dəfələrlə ucuzdur. Hər kəsə məlumdur ki, Rusiya istehsalı olan bu kürülər heç də orijinal deyil. Mağazalarda kürünün 100 qramı 2.5-5 manat arasında dəyişən qiymətlərlə satılır.