“Bələdiyyələrin sədri, tərkibi rayon icra hakimiyyəti tərəfindən müəyyənləşir: Azadlıq Partiyasının sədri Əhməd Oruc

Partiyalar seçkiyə ayrılan 54 milyondan namizədlərə də verilməsini arzulayır

2019-cu ildə keçiriləcək bələdiyyə seçkilərinə 54 milyon manat vəsait ayrılacaq. Hakimiyyət partiyasının bütün seçkilərə olduğu kimi bu seçkilərə də hazır olduğu məlumdur. Müxalifət təşkilatlarının hazır olub-olmadıqlarını araşdırdıq.

AĞ Partiyanın sədri Tural Abbaslı respublikada keçirilən bütün seçkilərdə iştirakın tərəfdarı olduqlarını bildirdi: “Partiyaların əsas işinin seçkidə iştirak etməklə siyasi resurslar əldə etməklə proqramını həyata keçirmək olduğunu düşünürük. Odur ki, biz partiya kimi gələn keçiriləcək bələdiyyə seçkilərində də iştirak edəcəyik. Düzdür, Azərbaycanda bələdiyyələrin vəziyyətini nəzərə alsaq bu seçkilərə istər partiyalar, istərsə də cəmiyyət tərəfindən marağın aşağı olduğunu etiraf etməliyik. Təəssüf ki, Azərbaycanda bu strukturun effektiv şəkildə fəaliyyətdə olmasının qarşısı alınıb. Müstəqil olmalı olan bələdiyyələr  yerlərdə icra hakimiyyəti orqanlarından asılı durumdadırlar. Bələdiyyə seçkilərində 30 mindən artıq yer uğrunda seçkilər keçirilir deyə bu seçkilərdə namizədlərin sayı da həddindən artıq çox olur, yəni əslində bu seçkilər partiyalar üçün ən miqyaslı və əhatəli seçki sayılmalıdır.

Təbii ki, bu miqyasda olan seçkilərə də xüsusi hazırlaşılmalıdır. Yuxarıda da qeyd etdiyim səbəblərə görə isə bu seçkilərə xalqın və siyasilərin marağı çox az olur. Hətta kifayət qədər namizəd belə tapmaq olmur. AĞ Partiya olaraq biz çalışacağıq ki, ən azından iri şəhərlərin bələdiyyə yerlərinə namizədlər irəli sürək. Həmçinin bu seçkilər də əsas məsələ şəxslərin aktivliyindən və təşəbbüskarlığından asılı olduğu üçün partiyaların da üzərinə böyük iş düşmür. Seçkilərin keçirilməsi üçün gələnilki dövlət büdcəsində 54 milyon manat ayrılacaq. Ancaq, bu vəsait əsasən MSK-nın seçkiləri  keçirilməsi üçün təşkilati-texniki məsələlərə xərclənməsi nəzərdə tutulur. Yəni namizədlərə və ya seçkilərdə partiya şəkilində iştirak edəcək partiyalara ayrılması üçün heç bir vəsait nəzərdə tutulmur. Əslində isə partiyaları və namizədləri təşviq etmək üçün hansısa vəsaitin ayrılması nəzərdə tutulsaydı daha faydalı olardı”.

Azadlıq Partiyasının sədri Əhməd Oruc bildirdi ki, bələdiyyə seçkilərində iştirak etmək fikrində deyillər: “Bələdiyyələrin sədri, tərkibi rayon icra hakimiyyəti tərəfindən müəyyənləşir. Seçkinin necə keçirildiyi bəllidir. Seçkiyə ayrılan pullar isə seçki komissiyaları tərəfindən əhəmiyyətsiz işlərə sərf edilir və mənimsənilir. Ona görə də bələdiyyə seçkilərinə qatılmağı mənasız hesab edirik”.

ADP sədrinin müavini Taliyət Əliyev bildirdi ki, indidən seçkilərdə partiyanın iştirak edib-etməyəcəyi barədə konkret danışmaq çətindir. Zaman yetişəndə partiya situasiyanı dəyərləndirib qərar verəcək: “Bələdiyyələrin özünü doğruldub-doğrultmaması və bələdiyyə seçkilərinə ayrılan vəsait məsələsinə gəlincə, hesab edirəm ki, Azərbaycanda bələdiyyə institutu ötən 20 il ərzində özünü doğrulda bilmədi. Bunun da əsas səbəbi odur ki, bizim qüvvədə olan bələdiyyə ilə bağlı qanunvericilik Azərbaycanın da qoşulduğu və 2001-ci ildə Milli Məclisində ratifikasiya edilən, yerli özünüidarəetmə haqqında ”Avropa Yerliözünüidarə Xartiyası"nın tələblərinə ziddir. Həmin xartiyanın tələblərinə görə yerli özünüidarəetmə anlayışı yerliözünüidarə orqanlarının qanun çərçivəsində məsuliyyəti öz üzərinə götürən və yerli mənafelər naminə dövlət işlərinin böyük bir hissəsini nizama salan, onu idarə etmək hüququ və real bacarığı olan bir qurumdur. Yerli özünüidarə orqanlarına verilən səlahiyyətlər bir qayda olaraq tam və müstəsna olmalıdır.

Azərbaycan reallığında isə təəssüflər olsun ki, bu belə deyil. Bələdiyyələr faktiki olaraq yerli icra hakimiyyəti orqanlarının bir əlavəsi kimi fəaliyyət göstərir. Bunu zaman-zaman hakimiyyət deputatları da etiraf edirlər. Bu gün bələdiyyələrin etməli olduqları işlərin bir hissəsini icra hakimiyyəti orqanları, bir hissəsini MİS-lər, bir hissəsini digər orqanlar görür. Azərbaycanda bələdiyyə sözü beyinlərdə “torpaqsatan qurum” assosiasiyası yaradır. Bu baxımdan əgər ölkədə bələdiyyə institutunun inkişafına nail olmaq istəyiriksə, “Avropa Yerliözünüidarə Xartiyası”na tərəf olan dövlət kimi üzərimizə götürdüyümüz öhdəliyi yerinə yetirməli və bələdiyyələrin statusu haqqında qanunu Xartiyanın tələblərinə uyğunlaşdırmalıyıq. Bələdiyylərin statusunu müəyyənləşdirən qanun yenidən işlənərkən bələdiyyələrə tam və müstəsna səlahiyyətlər verilməlidir. Bu baş verərsə ölkədə bələdiyyə institutu ciddi bir struktur kimi fomalaşar və bələdiyyə institutu ölkədə əhalinin sosial iqtisadi vəziyyətinin yaxşılaşdırımasına və yerli məsələlərin sürəti həllinə öz töhvəsini vermiş olar. Siyasi qüvvələrin də bələdiyyə seçkilərində aktiv iştirakı marağı yaranar".

AMİP katibi Əli Orucov isə bildirdi ki, bələdiyyə seçkilərinin siyasi partiyaların və seçicilərin xüsusi aktivliyi şəraitində keçəcəyinə inanmır: “Siyasi partiyalar bu seçkilərə həvəslə qatılmayacaqlar. Seçkilərdə maliyyə təminatı vacib faktorlardandır. Həm bələdiyyə qurumlarına, həm də ümumilikdə seçkilərə inamın olmaması bu seçkiləri siyasi partiyalar üçün maraqsız edir. Maliyyə xərclənməsində xəsislik göstərilir. Eyni zamanda partiyaların və partiya üzvlərinin maliyyə durumları da yaxşı deyil. Əvvəllər seçkilərdə iştirak edən namizədlərə dövlət büdcəsindən maliyyə vəsaitləri ayrılırdı. Yaxud depozit tələb olunurdu. İndi bu ayırmalar da yoxdur. Büdcədən ayrılan 54 milyon vəsait isə seçkiləri təşkil edəcək seçki komissiyalarının sərəncamında olacaq. Xüsusilə MSK bu vəsaiti öz istədiyi kimi xərcləyəcək. Bələdiyyələrin indiki durumunda bu qədər dövlət vəsaitinin seçkiyə ayrılmasına lüzum yoxdur. Bu israfçılıq və vəsaitin havaya sovrulması deməkdir. Əlbəttə, biz də istərdik ki, normal seçki və rəqabət mühiti olsun, dövlət seçkidə iştirak edən partiyalara və şəxslərə maliyyə ayırsın. Amma təəssüf ki, bu inandırıcı deyil. O ki qaldı bələdiyyə seçkilərində iştirak məsələsinə təkcə AMİP üçün deyil, ölkənin aparıcı müxalifət partiyaları üçün indiki şərtlər daxilində bunun cavabı açıq qalır”.

“Yeni Müsavat”